Sirküler 2022.17

Sirküler Tarihi: 10.08.2022

Sirküler Numarası     : 2022/17

Konu: YENİDEN DEĞERLEME HK.

14 Mayıs 2022 tarihli ve 31835 sayılı Resmi Gazete’de sürekli ve geçici yeniden değerleme uygulamalarına ilişkin 537 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayımlanmış olup  ekonomik hayata 2 farklı yeniden değerleme getirmiş bulunmaktadır bunlar; sirkülerimizde vergili vergisizi tek sefer ve sürekli olarak tanımlanacaktır.

 

  • 31 inci maddesiyle, Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesine eklenen (Ç) fıkrasıyla, enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının oluşmadığı dönemlerde, kapsama giren mükelleflerin, amortismana tabi iktisadi kıymetleriniyeniden değerlemeye tabi tutabilmelerine (SÜREKLİ YENİDEN DEĞERLEME) (VERGİSİZ)

 

  • 52 nci maddesiyle, Vergi Usul Kanuna eklenen geçici 32 nci maddeylede, VUK’un mükerrer 298 inci maddesine eklenen (Ç) fıkrası kapsamında sürekli yeniden değerleme uygulamasından yararlanmadan önce, kapsama giren mükelleflerin, bilançolarına kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini önceki hesap döneminin sonu itibarıyla yeniden değerleyebilmelerine (TEK SEFERLİK/GEÇİCİ YENİDEN DEĞERLEME) (VERGİLİ)

 

  • GEÇİCİ (TEK SEFERLİK) YENİDEN DEĞERLERME (VUK GEÇİCİ MADDE 32) (%2 vergi ödemeli)

Kapsam Nedir ?

VUK Geçici 32 nci maddesiyle, VUK mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası uyarınca yeniden değerleme yapabilecek mükelleflerin, istemeleri halinde söz konusu fıkra kapsamında ilk kez yapılacak yeniden değerleme öncesinde, bilançolarına kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini, önceki hesap döneminin sonu itibarıyla yeniden değerleyebilmelerine imkân sağlanmıştır.

VUK’un geçici 32 nci maddesi kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulacak taşınmazların, aynı Kanun uygulamasında amortismana tabi iktisadi kıymet mahiyetinde olması zorunluluğu bulunmadığından, müessese hükümlerinden faydalanmak isteyen mükelleflerce boş arazi ve arsalar da yeniden değerlemeye tabi tutulabilir

Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme Örnek hesaplama;

 

Örneğimizde Tam mükellefiyet esasında vergilendirilen (C) A.Ş. 2019 Eylül ayından Kdv hariç 1.000.000,00 TL bedelle satın aldığı faydalı ömrü 10 yıl makinenin 31.12.2021 itibariyle defter değeri aynı olup, söz konusu tarih itibariyle birikmiş amortisman tutarı 300.000 TL’ dir. Normal amortisman usulne göre amortisman ayrılmaktadır. (C) geçici 32. Madde kapsamında yeniden değerleme yapmak istemektedir.

Geçici 32 madde kapsamında yeniden değerleme yapacak olan mükelleflerde hesaplamaya konu olan oran: Aralık Yİ – ÜFE değeri olan 1.022,25 i iktisadi kıymetin kayıtlara alındığı bir sonraki ayın Yİ-ÜFE değerine bölerek kat sayı bulunur

Buna göre Aralık/2021 ayı Yİ-ÜFE değerinin (1.022,25) Ekim/2019 ayı Yİ-ÜFE değerine (451,31) bölünmesi suretiyle bulunana yeniden değerleme oranı 2,26507’ dir.

BAŞLIK Yeniden Değerlemeye Esas Tutar (A) Yeniden Değerleme Oranı Yeniden Değerlenmiş Tutar (B)
Makine 1.000.000,00 2,26507 2.265.070,00
Birikmiş Amortisman 300.000,00 679.521,00
Net Bilanço Aktif Değeri 700.000,00   1.585.549,00
Net Değer Artışı ( Net Bilanço Aktif Değeri (B)- Net Bilanço Aktif Değeri (A) ) = 885.549,00

 

Yapılan Yeniden Değerleme Sonrasında % 2 oranında değer artış üzerinden hesaplanan 17.710,98 TL (885.549,00 * 0,02) verginin izleyen ayın sonuna kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilip aynı sürede defaten tamamı veya ilk taksiti (5,906,66 TL) ödenecektir. İkinci ve üçüncü taksitlerde sırasıyla, beyanı izleyen ikinci ve dördüncü aylarda ödenecektir.

Burada bir diğer dikkat edilecek husus ise örneğimizde görüldüğü üzere Birikmiş amortisman rakamı iktisadi kıymete amortisman ayrılmamışsa dahi net bilanço değeri için ayrılmış varsayılarak tam olarak yazılması gerekmektedir.

  • SÜREKLİ YENİDEN DEĞERLEME (VUK MÜKERRER 298-Ç MADDESİ) (VERGİSİZ)

Uygulama kapsamında, 1/1/2022 tarihinden itibaren, enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının gerçekleşmediği dönem sonları itibarıyla aktife kayıtlı bulunan amortismana tabi iktisadi kıymetler ile bunlara ait amortismanlar yeniden değerlemeye tabi tutulabilecektir. Ancak VUK mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrasında yazılı istisnalar bu uygulamadan hariç tutulmuştur.

Buna göre;

  • Bu niteliklerini korudukları müddetçe, sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen iktisadi kıymetler ile iktisadi kıymetlerin alım, satım ve inşa işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu amaçla aktiflerinde kayıtlı bulunan emtia niteliğindeki kıymetler, hangi hesapta izlendiği/kayıtlı olduğu önemli olmaksızın, 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulamaz.
  • Boş arazi ve arsalar gibi amortismana tabi olmayan iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye tabi tutulamaz.
  • Yeniden değerlemenin yapılacağı dönem sonu itibarıyla aktife kayıtlı olmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye tabi tutulamaz.
  • Yeniden değerlemenin yapılacağı hesap döneminde aktife dahil edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler için yeniden değerleme yapılamaz. Diğer bir ifade ile amortismana tabi iktisadi kıymetler için aktife dahil edildikleri hesap döneminde yeniden değerleme yapılamaz.
  • Bu kapsamda, yapılmakta olan yatırımlar veya iktisadi kıymetlerin yatırım harcamaları yeniden değerlemeye tabi tutulamayacağı gibi, yatırımın tamamlanmasını müteakiben ilgili hesaba aktarılan amortismana tabi iktisadi kıymetin de aktifleştirildiği hesap döneminde yeniden değerlemeye tabi tutulması imkânı bulunmamaktadır. Örneğin, inşa edilerek aktifleştirilen binaların, aktifleştirildikleri hesap döneminde yeniden değerlemeye tabi tutulması mümkün bulunmamakta olup, bu kapsamdaki binalar ancak aktifleştirildikleri hesap döneminden sonraki hesap dönemlerinde yeniden değerlemeye tabi tutulabilir.
  • Geçici vergi dönem sonlarında sürekli yeniden değerleme uygulamasından yararlanılabilir mi?
  • Mükelleflerin geçici vergi dönem sonlarında amortismana tabi iktisadi kıymetlerini ve bunlara ait amortismanlarını 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası ve Tebliğin bu bölümü kapsamında (sürekli yeniden değerleme) yeniden değerleyebilmeleri mümkündür. 213 sayılı Kanunun geçici 33 üncü maddesi uyarınca şartların gerçekleşmemiş sayıldığı 2022 ve 2023 hesap dönemleri geçici vergi dönemleri sonları itibarıyla da bu kapsamda yeniden değerleme yapılabilir.
  • iktisadi kıymetlerin tamamı veya bir kısmı için yeniden değerleme uygulamasından yararlanılabilir mi?
  • Yeniden değerlemeye tabi tutulabilen iktisadi kıymetlerin tamamı veya bir kısmı için yeniden değerleme uygulamasından yararlanılabilir.

Örnek uygulama 2

 

Örnek uygulama 1 de tek seferlik Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapmıştık bu örneğimizde aynı örnek üzerinden devam ederek tek seferlik vergili değerleme YAPAN mükellefin 2022/2 geçici vergi döneminde sürekli değerleme yapması halinde iktisadi kıymetin yeniden değeri tespit edilecektir.

Mükerrer 298. Maddenin (Ç) fıkrası uygulamasına ilişkin olarak yeniden değerleme oranının ise 2022 yılı ikinci geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı % 61,12 (yüzde altmışbir virgül oniki) olarak tespit edilmiştir. ( 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri /60)

BAŞLIK Yeniden Değerlemeye Esas Tutar (A) Yeniden Değerleme Oranı Yeniden Değerlenmiş Tutar (B)
Makine 2.265.070,00 61% 3.651.745,85
Birikmiş Amortisman 679.521,00 1.095.523,76
Net Bilanço Aktif Değeri 1.585.549,00   2.556.222,10
Net Değer Artışı ( Net Bilanço Aktif Değeri (B)- Net Bilanço Aktif Değeri (A) ) = 970.673,10

 

Örnek uygulama 3

Örnek uygulama 1 de tek seferlik Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapmıştık bu örneğimizde aynı örnek üzerinden devam ederek tek seferlik vergili değerleme YAPMAMASI HALİNDE  mükellefin 2022/2 geçici vergi döneminde sürekli değerleme yapması halinde iktisadi kıymetin yeniden değeri tespit edilecektir

BAŞLIK Yeniden Değerlemeye Esas Tutar (A) Yeniden Değerleme Oranı Yeniden Değerlenmiş Tutar (B)
Makine 1.000.000,00 61% 1.612.200,00
Birikmiş Amortisman 300.000,00 483.660,00
Net Bilanço Aktif Değeri 700.000,00   1.128.540,00
Net Değer Artışı ( Net Bilanço Aktif Değeri (B)- Net Bilanço Aktif Değeri (A) ) = 428.540,00

 

Yukarıdaki örnek 2 ve örnek 3 de iki ayrı senaryo ile hesaplama yapılmış olup görüleceği üzere vergili olarak adlandırılan  Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapılmaması halinde varlığın net değerinde  428.540,00 TL lik bir artış olup bu artış içinde herhangi bir vergi ödemesi söz konusu olmayacaktır.

Ancak örnek 1 ve örnek 2 deki senaryoda ise varlığın net değeri : (970.673,10 + 885.549,00 ) 1.856.222,10 TL artış gösterecek olup bu senaryoda toplam 17.710,98 TL vergi ödemesi söz konusudur.

Not: Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapılmadan (tek sefer vergili)  VUK MÜKERRER 298-Ç MADDESİ (sürekli vergisiz) kapsamında yeniden değerleme yapılması halinde bir daha tek sefer vergili 32. Maddeden yararlanılmayacaktır. İş bu sebeple firmaların yeniden değerleme yapmadan önce mutlak olarak her iki senaryo üzerinde çalışması uygun olacaktır.

Bilgilerinize Sunulur,

Saygılarımızla,

 

Yusuf AYIRKAN

Vergi Direktörü

ATLANTİK BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş

 

 

Sirküler Tarihi                       : 10.08.2022

Sirküler Numarası     : 2022/17

Konu                          : YENİDEN DEĞERLEME HK.

 

14 Mayıs 2022 tarihli ve 31835 sayılı Resmi Gazete’de sürekli ve geçici yeniden değerleme uygulamalarına ilişkin 537 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayımlanmış olup  ekonomik hayata 2 farklı yeniden değerleme getirmiş bulunmaktadır bunlar; sirkülerimizde vergili vergisizi tek sefer ve sürekli olarak tanımlanacaktır.

 

  • 31 inci maddesiyle, Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesine eklenen (Ç) fıkrasıyla, enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının oluşmadığı dönemlerde, kapsama giren mükelleflerin, amortismana tabi iktisadi kıymetleriniyeniden değerlemeye tabi tutabilmelerine (SÜREKLİ YENİDEN DEĞERLEME) (VERGİSİZ)

 

  • 52 nci maddesiyle, Vergi Usul Kanuna eklenen geçici 32 nci maddeylede, VUK’un mükerrer 298 inci maddesine eklenen (Ç) fıkrası kapsamında sürekli yeniden değerleme uygulamasından yararlanmadan önce, kapsama giren mükelleflerin, bilançolarına kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini önceki hesap döneminin sonu itibarıyla yeniden değerleyebilmelerine (TEK SEFERLİK/GEÇİCİ YENİDEN DEĞERLEME) (VERGİLİ)

 

  • GEÇİCİ (TEK SEFERLİK) YENİDEN DEĞERLERME (VUK GEÇİCİ MADDE 32) (%2 vergi ödemeli)

Kapsam Nedir ?

VUK Geçici 32 nci maddesiyle, VUK mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası uyarınca yeniden değerleme yapabilecek mükelleflerin, istemeleri halinde söz konusu fıkra kapsamında ilk kez yapılacak yeniden değerleme öncesinde, bilançolarına kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini, önceki hesap döneminin sonu itibarıyla yeniden değerleyebilmelerine imkân sağlanmıştır.

VUK’un geçici 32 nci maddesi kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulacak taşınmazların, aynı Kanun uygulamasında amortismana tabi iktisadi kıymet mahiyetinde olması zorunluluğu bulunmadığından, müessese hükümlerinden faydalanmak isteyen mükelleflerce boş arazi ve arsalar da yeniden değerlemeye tabi tutulabilir

Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme Örnek hesaplama;

Örneğimizde Tam mükellefiyet esasında vergilendirilen (C) A.Ş. 2019 Eylül ayından Kdv hariç 1.000.000,00 TL bedelle satın aldığı faydalı ömrü 10 yıl makinenin 31.12.2021 itibariyle defter değeri aynı olup, söz konusu tarih itibariyle birikmiş amortisman tutarı 300.000 TL’ dir. Normal amortisman usulne göre amortisman ayrılmaktadır. (C) geçici 32. Madde kapsamında yeniden değerleme yapmak istemektedir.

Geçici 32 madde kapsamında yeniden değerleme yapacak olan mükelleflerde hesaplamaya konu olan oran: Aralık Yİ – ÜFE değeri olan 1.022,25 i iktisadi kıymetin kayıtlara alındığı bir sonraki ayın Yİ-ÜFE değerine bölerek kat sayı bulunur

Buna göre Aralık/2021 ayı Yİ-ÜFE değerinin (1.022,25) Ekim/2019 ayı Yİ-ÜFE değerine (451,31) bölünmesi suretiyle bulunana yeniden değerleme oranı 2,26507’ dir.

BAŞLIK Yeniden Değerlemeye Esas Tutar (A) Yeniden Değerleme Oranı Yeniden Değerlenmiş Tutar (B)
Makine 1.000.000,00 2,26507 2.265.070,00
Birikmiş Amortisman 300.000,00 679.521,00
Net Bilanço Aktif Değeri 700.000,00   1.585.549,00
Net Değer Artışı ( Net Bilanço Aktif Değeri (B)- Net Bilanço Aktif Değeri (A) ) = 885.549,00

Yapılan Yeniden Değerleme Sonrasında % 2 oranında değer artış üzerinden hesaplanan 17.710,98 TL (885.549,00 * 0,02) verginin izleyen ayın sonuna kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilip aynı sürede defaten tamamı veya ilk taksiti (5,906,66 TL) ödenecektir. İkinci ve üçüncü taksitlerde sırasıyla, beyanı izleyen ikinci ve dördüncü aylarda ödenecektir.

Burada bir diğer dikkat edilecek husus ise örneğimizde görüldüğü üzere Birikmiş amortisman rakamı iktisadi kıymete amortisman ayrılmamışsa dahi net bilanço değeri için ayrılmış varsayılarak tam olarak yazılması gerekmektedir.

  • SÜREKLİ YENİDEN DEĞERLEME (VUK MÜKERRER 298-Ç MADDESİ) (VERGİSİZ)

Uygulama kapsamında, 1/1/2022 tarihinden itibaren, enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının gerçekleşmediği dönem sonları itibarıyla aktife kayıtlı bulunan amortismana tabi iktisadi kıymetler ile bunlara ait amortismanlar yeniden değerlemeye tabi tutulabilecektir. Ancak VUK mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrasında yazılı istisnalar bu uygulamadan hariç tutulmuştu

 

Buna göre;

  • Bu niteliklerini korudukları müddetçe, sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen iktisadi kıymetler ile iktisadi kıymetlerin alım, satım ve inşa işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu amaçla aktiflerinde kayıtlı bulunan emtia niteliğindeki kıymetler, hangi hesapta izlendiği/kayıtlı olduğu önemli olmaksızın, 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulamaz.
  • Boş arazi ve arsalar gibi amortismana tabi olmayan iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye tabi tutulamaz.
  • Yeniden değerlemenin yapılacağı dönem sonu itibarıyla aktife kayıtlı olmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye tabi tutulamaz.
  • Yeniden değerlemenin yapılacağı hesap döneminde aktife dahil edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler için yeniden değerleme yapılamaz. Diğer bir ifade ile amortismana tabi iktisadi kıymetler için aktife dahil edildikleri hesap döneminde yeniden değerleme yapılamaz.
  • Bu kapsamda, yapılmakta olan yatırımlar veya iktisadi kıymetlerin yatırım harcamaları yeniden değerlemeye tabi tutulamayacağı gibi, yatırımın tamamlanmasını müteakiben ilgili hesaba aktarılan amortismana tabi iktisadi kıymetin de aktifleştirildiği hesap döneminde yeniden değerlemeye tabi tutulması imkânı bulunmamaktadır. Örneğin, inşa edilerek aktifleştirilen binaların, aktifleştirildikleri hesap döneminde yeniden değerlemeye tabi tutulması mümkün bulunmamakta olup, bu kapsamdaki binalar ancak aktifleştirildikleri hesap döneminden sonraki hesap dönemlerinde yeniden değerlemeye tabi tutulabilir.
  • Geçici vergi dönem sonlarında sürekli yeniden değerleme uygulamasından yararlanılabilir mi?
  • Mükelleflerin geçici vergi dönem sonlarında amortismana tabi iktisadi kıymetlerini ve bunlara ait amortismanlarını 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası ve Tebliğin bu bölümü kapsamında (sürekli yeniden değerleme) yeniden değerleyebilmeleri mümkündür. 213 sayılı Kanunun geçici 33 üncü maddesi uyarınca şartların gerçekleşmemiş sayıldığı 2022 ve 2023 hesap dönemleri geçici vergi dönemleri sonları itibarıyla da bu kapsamda yeniden değerleme yapılabilir.
  • iktisadi kıymetlerin tamamı veya bir kısmı için yeniden değerleme uygulamasından yararlanılabilir mi?
  • Yeniden değerlemeye tabi tutulabilen iktisadi kıymetlerin tamamı veya bir kısmı için yeniden değerleme uygulamasından yararlanılabilir.

Örnek uygulama 2

Örnek uygulama 1 de tek seferlik Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapmıştık bu örneğimizde aynı örnek üzerinden devam ederek tek seferlik vergili değerleme YAPAN mükellefin 2022/2 geçici vergi döneminde sürekli değerleme yapması halinde iktisadi kıymetin yeniden değeri tespit edilecektir.

Mükerrer 298. Maddenin (Ç) fıkrası uygulamasına ilişkin olarak yeniden değerleme oranının ise 2022 yılı ikinci geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı % 61,12 (yüzde altmışbir virgül oniki) olarak tespit edilmiştir. ( 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri /60)

BAŞLIK Yeniden Değerlemeye Esas Tutar (A) Yeniden Değerleme Oranı Yeniden Değerlenmiş Tutar (B)
Makine 2.265.070,00 61% 3.651.745,85
Birikmiş Amortisman 679.521,00 1.095.523,76
Net Bilanço Aktif Değeri 1.585.549,00   2.556.222,10
Net Değer Artışı ( Net Bilanço Aktif Değeri (B)- Net Bilanço Aktif Değeri (A) ) = 970.673,10

 

Örnek uygulama 3

 

Örnek uygulama 1 de tek seferlik Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapmıştık bu örneğimizde aynı örnek üzerinden devam ederek tek seferlik vergili değerleme YAPMAMASI HALİNDE  mükellefin 2022/2 geçici vergi döneminde sürekli değerleme yapması halinde iktisadi kıymetin yeniden değeri tespit edilecektir

BAŞLIK Yeniden Değerlemeye Esas Tutar (A) Yeniden Değerleme Oranı Yeniden Değerlenmiş Tutar (B)
Makine 1.000.000,00 61% 1.612.200,00
Birikmiş Amortisman 300.000,00 483.660,00
Net Bilanço Aktif Değeri 700.000,00   1.128.540,00
Net Değer Artışı ( Net Bilanço Aktif Değeri (B)- Net Bilanço Aktif Değeri (A) ) = 428.540,00

 

Yukarıdaki örnek 2 ve örnek 3 de iki ayrı senaryo ile hesaplama yapılmış olup görüleceği üzere vergili olarak adlandırılan  Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapılmaması halinde varlığın net değerinde  428.540,00 TL lik bir artış olup bu artış içinde herhangi bir vergi ödemesi söz konusu olmayacaktır.

Ancak örnek 1 ve örnek 2 deki senaryoda ise varlığın net değeri : (970.673,10 + 885.549,00 ) 1.856.222,10 TL artış gösterecek olup bu senaryoda toplam 17.710,98 TL vergi ödemesi söz konusudur.

Not: Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme yapılmadan (tek sefer vergili)  VUK MÜKERRER 298-Ç MADDESİ (sürekli vergisiz) kapsamında yeniden değerleme yapılması halinde bir daha tek sefer vergili 32. Maddeden yararlanılmayacaktır. İş bu sebeple firmaların yeniden değerleme yapmadan önce mutlak olarak her iki senaryo üzerinde çalışması uygun olacaktır.

Bilgilerinize Sunulur,

Saygılarımızla,

 

Yusuf AYIRKAN

Vergi Direktörü

ATLANTİK BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş

Sirküler 2022.16

Sirküler Tarihi: 22.04.2022

Sirküler Numarası     : 2022/16

Konu: Menkul Satış Sözleşmelerinde TL Cinsinden Ödeme Zorunluluğu Getirilmesine İlişkin Hazine ve Maliye Bakanlığı Duyurusu Yayınlandı

19 Nisan 2022 tarihli ve 31814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 2022-32/66)” ile menkul satış sözleşmelerinde TL cinsinden ödeme zorunluluğu getirilmişti.

Bu defa, Hazine ve Maliye Bakanlığınca konuya ilişkin açıklamaların yer aldığı 21/4/2022 tarihli Basın Duyurusu yayınlanmıştır.

Duyuruda yapılan açıklamalardan öne çıkan bazı hususlar aşağıdaki gibidir:

  • Tebliğde geçen “menkul” ibaresi gayrimenkul tanımına girmeyen her türlü mal ve eşyayı kapsamaktadır.
  • Yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 19.04.2022 tarihi ve bu tarih sonrasında döviz cinsinden düzenlenmiş olan çek vb. ödeme araçlarının Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış sözleşmeleri konusu ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde kullanılması mümkün değildir.

Diğer taraftan, Türkiye’de yerleşik kişilerin;

  • 19.04.2022 tarihinden önce kendi aralarında akdetmiş oldukları menkul satış sözleşmelerinin ifası kapsamında 2022-32/66 sayılı Tebliğ’in yürürlük tarihi öncesinde dolaşıma girmiş bulunan döviz cinsinden kıymetli evraklar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi şartının aranmaması,
  • 19.04.2022 tarihinden önce düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi şartının aranmaması

uygun bulunmuştur.

Bilgilerinize Sunulur,

Saygılarımızla,

Yusuf AYIRKAN

Vergi Direktörü

ATLANTİK BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş

Sirküler 2022.15

Sirküler Tarihi: 02.04.2022

Sirküler Numarası: 2022/15

Konu: Bazı İndirimli Stopaj Oranlarının Uygulama Süresi Uzatıldı (GVK Geçici 67.

Madde’de yer Alan)

Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinde yer alan bazı kazanç ve iratlardan yapılacak tevkifat oranları 2006/10731 sayılı Karar ile belirlenmiştir.

Bu Kararın 1 inci ve 2 nci maddesi ile 2006/10731 sayılı Kararın geçici 2 inci ve geçici 3 üncü maddesinde yer alan stopaj oranlarının uygulama süreleri 31/03/2022 tarihinden 30/06/2022 tarihine uzatılmıştır.

Uygulama süresi uzatılan indirimli stopaj oranlarının özeti aşağıdaki gibidir;

  1. 30/06/2022tarihine kadar (bu tarih dâhil) vadesiz ve özel cari hesaplara ve 30/09/2020 ile 30/06/2022 tarihleri arasında (bu tarih dâhil) açılan veya vadesi bu tarihler arasında yenilenen;

 

  • Mevduat Faizlerine uygulanacak stopaj oranları;
Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli hesaplarda 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli hesaplarda 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda Enflasyon oranına bağlı olarak değişken faiz oranı uygulanan 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda
5% 3% 0% 0%

 

  • Katılım Bankaları Tarafından Ödenen Kar Paylarına uygulanacak stopaj oranları;
Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli hesaplarda 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli hesaplarda 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda
5% 3% 0%

 

  1. 23/12/2020 ile 30/06/2022tarihi (bu tarih dâhil) arasında iktisap edilen, bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlara aşağıda yer alan stopaj oranları uygulanacaktır;

 

Vadesi 6 aya kadar (6 ay dâhil) olanlara sağlanan gelirlerden Vadesi 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) olanlara sağlanan gelirlerden Vadesi 1 yıldan uzun olanlara sağlanan gelirlerden
6 aydan az süreyle (6 ay dâhil) elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan 1 yıldan az süreyle (1 yıl dâhil) elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan 1 yıldan fazla süreyle elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan
5% 3% 0%

 

  1. 23/12/2020 ile 30/06/2022tarihi (bu tarih dâhil) arasında iktisap edilen (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında “döviz” ifadesi geçen yatırım fonları hariç) yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlara %0 oranında tevkifat uygulanacaktır.

Bilgilerinize Sunulur,

Saygılarımızla,

Nuray Azaklı ACET

Denetim Direktörü

ATLANTİK BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş